Jezus zit op een klein muurtje, de handen voor het lichaam. Hij bloedt, de doornenkroon op zijn hoofd is te zwaar. Hij kijkt bedroefd en meewarig naar beneden, aan zijn voeten liggen een doodshoofd en een spijkerblok. Dit is Christus op de Koude Steen, een uitbeelding van Jezus die wacht op de berg Golgotha, terwijl de beulen het kruis in gereedheid brengen. Eigenlijk gebeurt er niets. Hij wacht, meer niet. Het is een episode uit het lijdensverhaal die nergens wordt vermeld in het evangelie, maar voortvloeit uit 14de-eeuwse traktaten. De traktaten stellen het lijden van Christus centraal, een populair thema sinds de laatmiddeleeuwse gotiek. In onze Nederlanden leidt dit tot de voorstelling van Christus op de Koude Steen. Of, naar Ludolf van Sachsen in de 14de eeuw: “O lieve heere hoe jammerlyck sadt gy opten kouden steen, beevender van grote koude ende pynen”. In zijn lijden wordt Jezus menselijk, herkenbaar en tastbaar, komt Hij het dichtst tot de gelovige. De toeschouwer wordt bewogen tot empathie. Ondanks – of misschien net dankzij – het feit dat er eigenlijk niets gebeurt, gaat er een enorme emotie uit van het beeld. We zien opperste eenzaamheid en verlatenheid, ultieme menselijkheid. Beschouwing en berusting ook, contemplatie en inkeer. Beeldjes zoals dit worden vaak in de kloostercel gezet, als ondersteuning van de persoonlijke devotie. Het meest stille en verstilde beeld uit de christelijke beeldcultuur nodigt de toeschouwer uit om gewoon te kijken en mee stil te worden … zonder meer.