42 Ploegschaar

In deze audiotour hadden we het eerder al over de uitvinding van de ploeg, in 3000 voor Christus. We zijn inmiddels in de Romeinse tijd en je kijkt naar ijzeren ploegscharen, rechts in de vitrine. De ploegschaar is het onderdeel van de ploeg dat de bovenste aardlaag opentrekt. Een ploeg is een werktuig dat door de eeuwen heen nauwelijks verandert. Onder invloed van de Romeinen ontstaan in de vruchtbare leemstreek rond Tongeren grootschalige landbouwbedrijven, die alle grond inpalmen. De eigenaars wonen in villa’s en verbouwen vooral graan, maar ook peulvruchten. En nieuwe fruitsoorten die de Romeinen introduceren: pruimen, perziken, appels, peren, kersen… Deze nieuwe herenboeren streven naar een zo groot mogelijke opbrengst, van producten waar het meest vraag naar is, zoals gerst en spelttarwe… Je zou het een marktgerichte benadering kunnen noemen, waarin winst maken belangrijk is. Daar zetten ze arbeidskrachten voor in, tegen betaling. Hun producten verkopen ze aan de overheid, die er onder meer het leger aan de Rijngrens mee bevoorraadt. Op de arme zandgronden in het noorden van de streek, de Kempen, wordt de veeteelt een grootschalige en winstgevende activiteit, onder controle van dezelfde eigenaars van de landbouwbedrijven en villa’s die we al noemden. Runderen worden in het noorden gefokt, vervolgens in het zuiden, Haspengouw, vetgemest en uiteindelijk in de stad geslacht. Ambachtslui verwerken daar de botten, huiden en hoorns in hun ateliers. De ploegschaar staat hier voor de akkerbouw in de Romeinse tijd, en de voetboeien die runderen droegen zijn getuigen van de veeteelt. Zowel de akkerbouw als de veeteelt is dan grootschalig.

Press play to start the audio from the beginning

Gallo-Romeins Museum

Ontdek het veelzijdige verhaal van de mens in de regio Limburg: van de prehistorie tot het einde van de Romeinse tijd. Maak kennis met de grote omwentelingen en kijk naar meer dan 2000 objecten uit de eigen collectie, mooi uitgelicht en gepresenteerd in een verrassende scenografie van Niek Kortekaas en De Gregorio & Partners